Phương thức tấn công vào các thiết bị điện tử qua mạng internet bằng cách sử dụng phần mềm độc hại đã trở nên quen thuộc đối với người dùng. Điều này đặc biệt đúng trong bối cảnh của ngành công nghiệp tiền điện tử, nơi mà tất cả các giao dịch và hoạt động diễn ra thông qua không gian mạng internet. Các loại phần mềm độc hại này ngày càng được phát triển tinh vi, với mục tiêu xâm nhập vào các thiết bị và lấy cắp các tài sản tiền điện tử của các cá nhân tham gia hệ thống.
Trong số các công cụ tấn công này, spyware đã nổi lên như một mối đe dọa nguy hiểm. Khả năng xâm nhập và ngấm vào các thiết bị đã làm cho spyware trở thành một nguy cơ đáng lo ngại. Chúng có khả năng thu thập thông tin cá nhân, lừa đảo thông qua việc theo dõi hoạt động trực tuyến và thậm chí đánh cắp những thông tin nhạy cảm như mật khẩu và khóa riêng tư. Điều này đặc biệt đáng lo ngại khi các nhà đầu tư và người dùng tiền điện tử phải đảm bảo tính an toàn và bảo mật cao nhất cho các tài sản số của họ.
Trước tình hình này, việc nâng cao nhận thức về các nguy cơ bảo mật mạng và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là vô cùng quan trọng. Việc duy trì các phần mềm bảo mật, không chia sẻ thông tin cá nhân quá nhiều và luôn duy trì tinh thần cảnh giác trong môi trường trực tuyến là những điều cần thiết để bảo vệ khỏi những cuộc tấn công nguy hiểm này.
Cùng daututienao tìm hiểu Spyware là gì? Sự nguy hiểm của Spyware đối với crypto qua bài viết dưới đây
Spyware là gì?
Phần mềm gián điệp, thường được gọi là spyware, là một loại mã độc ngầm hoạt động, được thiết kế để âm thầm theo dõi và ghi lại mọi hoạt động trên các thiết bị bị nhiễm, nhằm thu thập các thông tin riêng tư của người dùng. Những dữ liệu này sau đó sẽ được gửi về cho kẻ tấn công, và chúng thường được sử dụng cho các mục đích đen tối như bán thông tin, lừa đảo danh tính, hoặc thậm chí là tấn công tình báo.

Trong bối cảnh của thị trường tiền điện tử, các hacker thường ưa dùng phần mềm gián điệp để xâm nhập một cách tinh vi vào các máy tính hoặc điện thoại của người dùng. Mục tiêu chính của họ là đánh cắp các khóa bí mật (private key) và thông tin đăng nhập vào các sàn giao dịch và ví điện tử. Việc này giúp họ có khả năng truy cập và chiếm quyền kiểm soát tài sản của người dùng, gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Xem thêm: Private Key & Passphrase là gì? Cách lưu trữ an toàn, bảo mật nhất
Cách Spyware xâm nhập vào thiết bị
Không gì là ngoại trừ khỏi sự tàn phá của spyware, có khả năng xâm nhập vào mọi loại thiết bị, từ máy tính và laptop cho đến điện thoại di động và máy tính bảng.
Có sự ưu ái với các thiết bị chạy hệ điều hành Windows, vì tính hạn chế về bảo mật của chúng, spyware thường tìm cách tấn công chúng. Nhưng lòng tham của những kẻ tấn công không có ranh giới, họ liên tục tạo ra những phương thức và cách tiếp cận mới để xâm nhập ngay cả vào các thiết bị sử dụng hệ điều hành iOS.

Có nhiều nguyên nhân phổ biến khiến spyware có thể dễ dàng xâm nhập vào các thiết bị hoặc hệ thống:
- Một trong những cách phổ biến để lây nhiễm spyware là thông qua phần mềm kèm theo. Các tệp độc hại thường được đóng gói bên trong các công cụ và phần mềm hữu ích, như các chương trình dọn dẹp ổ cứng, quản lý tệp tải xuống hoặc thậm chí là các trình duyệt web mới.
- Email lừa đảo cũng là một cách phổ biến để spyware lây lan. Kẻ tấn công gửi email chứa các tệp đính kèm độc hại hoặc liên kết đưa đến spyware. Khi người dùng mở tệp hoặc nhấp vào liên kết, spyware sẽ tiến hành xâm nhập vào thiết bị của họ.
- Quảng cáo chứa spyware cũng là một nguy cơ. Khi người dùng truy cập các trang web không rõ nguồn gốc và nhấp vào quảng cáo chứa spyware, họ có thể không biết rằng họ đang tạo điều kiện thuận lợi cho việc xâm nhập spyware vào thiết bị.
- Kẻ tấn công thường tìm kiếm lỗ hổng bảo mật trong mã nguồn hoặc phần cứng để truy cập trái phép vào thiết bị và hệ thống. Điều này cho phép họ cài đặt spyware một cách dễ dàng.
-
Cả USB và các thiết bị ngoại vi cũng có thể bị nhiễm spyware. Khi người dùng kết nối với các thiết bị này, spyware có thể lây lan và xâm nhập vào thiết bị của họ.
Các loại phần mềm Spyware
Phân loại phần mềm spyware dựa trên mục tiêu và cách hoạt động của chúng là một cách để hiểu rõ hơn về sự đa dạng và tác động của các loại này. Trong lĩnh vực tiền điện tử, các phần mềm spyware có thể được phân loại thành ba nhóm chính: Hệ thống giám sát, Trojan và các dạng spyware khác.
Hệ thống giám sát – System Monitor
Các phần mềm spyware thuộc nhóm hệ thống giám sát thường được biết đến như “Inforstealer” – những kẻ đánh cắp thông tin. Chúng tập trung chủ yếu vào việc thu thập thông tin cá nhân, thông tin đăng nhập, và các dữ liệu nhạy cảm khác từ người dùng.
Dưới đây là một số loại phần mềm spyware và cách chúng thực hiện việc thu thập thông tin trên thiết bị:
- Keylogger (Bộ ghi phím): Loại này ghi lại các phím được nhấn trên bàn phím của người dùng. Chúng ghi lại mật khẩu, thông tin đăng nhập và bất kỳ dữ liệu nào người dùng nhập vào bằng cách sử dụng bàn phím.
- Screenlogger (Bộ ghi màn hình): Phần mềm này chụp và ghi lại hình ảnh từ màn hình thiết bị trong khoảng thời gian cố định. Điều này cho phép kẻ tấn công xem và lưu lại mọi hoạt động trên màn hình của người dùng.
- Clipboard Monitor (Bộ theo dõi clipboard): Các phần mềm này nhắm vào bộ nhớ tạm (clipboard) của máy tính và thay đổi thông tin lưu trữ trên đó. Ví dụ, khi bạn sao chép địa chỉ ví điện tử để gửi tiền điện tử, phần mềm này có thể thay đổi thông tin địa chỉ ví để lừa đảo người gửi tiền.
- Memory Scraper (Bộ quét bộ nhớ): Loại này quét bộ nhớ máy tính để tìm kiếm thông tin quan trọng như khóa bí mật, thông tin đăng nhập và gửi dữ liệu này cho kẻ tấn công.
- Web Inject (Tiêm mã vào trang web): Các phần mềm này tiêm mã độc vào trang web mà người dùng truy cập. Sau đó, chúng thu thập thông tin và dữ liệu quan trọng từ người dùng trên trang web đã bị nhiễm.
Những cách thức này chỉ là một phần nhỏ của cách mà phần mềm spyware có thể tấn công và lấy cắp thông tin từ người dùng. Để đảm bảo an toàn thông tin cá nhân và tài sản tiền điện tử, người dùng cần duy trì các biện pháp bảo mật, kiểm tra và cập nhật thường xuyên các thiết bị của họ.
Trojan Spyware
Trojan Spyware, hay còn được gọi là Trojan Horse, là một loại phần mềm giả mạo với giao diện và chức năng bề ngoài có vẻ đáng tin cậy. Tuy nhiên, bên trong chúng lại chứa những thành phần độc hại, và có thể che giấu dưới dạng các tập tin như phim, bài hát, liên kết tải game, phần mềm hoặc thậm chí là quảng cáo. Thuật ngữ “Trojan” được lấy từ câu chuyện ngụ ngôn nổi tiếng của thần thoại Hy Lạp về con ngựa gỗ giả mạo được sử dụng để xâm nhập vào thành Troy.
Thường thì các tệp phần mềm Trojan sẽ có các đuôi như .exe, .com, .scr, .bat hoặc .pif.
Ví dụ cụ thể, người dùng tải về từ một trang web không rõ nguồn gốc một bộ phim hoặc bài hát mà không hề hay biết rằng thực tế là đó là một tệp Trojan. Khi họ mở tệp đã tải, họ đã không may mở một chương trình Trojan và đặt máy tính của mình vào tình thế nguy hiểm. Những hậu quả có thể là:
- Xóa toàn bộ dữ liệu trên đĩa cứng máy tính.
- Tiếp quản quyền điều khiển của máy, cho phép kẻ tấn công thực hiện các hoạt động nguy hiểm.
- Tắt các tính năng bảo mật trên máy, mở cửa cho các mối nguy hiểm khác.
- Đánh cắp thông tin nhạy cảm và gửi cho kẻ tấn công, bao gồm cả mật khẩu tài khoản ngân hàng, ví điện tử và sàn giao dịch tiền điện tử.
- Biến máy tính thành một phần của mạng botnet, tham gia vào các cuộc tấn công từ chối dịch vụ (DDoS).
Botnet Spyware
Botnet Spyware, hay còn gọi là Bot, đề cập đến một hệ thống mạng kết nối nhiều thiết bị bị nhiễm spyware, được điều khiển từ xa thông qua một máy chủ chung. Kẻ tấn công tạo ra các phần mềm spyware như trojan, keylogger, screenlogger và sử dụng nhiều phương pháp khác nhau như email, quảng cáo, thông báo pop-up, các tệp hình ảnh, video để xâm nhập vào thiết bị của người dùng, từ đó hình thành mạng botnet.
Bằng việc sử dụng Botnet Spyware, kẻ tấn công có thể:
- Tạo ra các cuộc tấn công mạng lớn: Bằng cách kết hợp lực lượng của hàng ngàn thiết bị nhiễm spyware trong mạng botnet, kẻ tấn công có thể thực hiện các cuộc tấn công mạng có quy mô lớn. Điều này bao gồm các cuộc tấn công từ chối dịch vụ (DDoS), làm cho hệ thống mạng bị quá tải và không thể hoạt động đúng cách.
- Lừa đảo với quy mô lớn: Nhờ thông tin nhạy cảm và dữ liệu được thu thập từ các thiết bị trong mạng botnet, kẻ tấn công có khả năng tạo ra các hình thức lừa đảo với quy mô lớn. Họ có thể tạo ra các chiến dịch lừa đảo giả mạo, sử dụng thông tin cá nhân và tài sản của nhiều người dùng để chiếm đoạt tiền và tài sản.
- Bán thông tin nhạy cảm trên chợ đen: Mạng botnet cung cấp một nguồn thông tin khổng lồ về người dùng và hệ thống mạng. Kẻ tấn công có thể tận dụng thông tin này bằng cách bán nó trên các thị trường chợ đen trực tuyến, tạo ra nguồn thu nhập bất hợp pháp từ việc bán thông tin nhạy cảm của người dùng.
Qua việc sử dụng Botnet Spyware, kẻ tấn công không chỉ tạo ra những tác động nguy hiểm với quy mô lớn đối với mạng và người dùng, mà còn tận dụng lợi ích tài chính từ việc bán thông tin đánh cắp được.
Sự nguy hiểm của Spyware đối với crypto
Spyware đang đứng đối diện với nguy cơ thực sự đối với tài sản của những người dùng tiền điện tử, và hậu quả có thể rất nghiêm trọng:
- Lấy thông tin private key: Mục tiêu hàng đầu của spyware là chiếm quyền kiểm soát và sử dụng tài sản bằng cách lấy thông tin private key từ ví điện tử. Khi người tấn công có được private key, họ có thể thực hiện các giao dịch mà người dùng không thể kiểm soát.
- Theo dõi và giám sát giao dịch: Spyware có khả năng theo dõi mọi giao dịch của người dùng, xâm phạm quyền riêng tư và làm lộ thông tin nhạy cảm. Điều này có thể dẫn đến việc tiết lộ thông tin về tài sản và giao dịch của người dùng.
- Mở đường cho các loại malware khác: Một trong những hậu quả nghiêm trọng của spyware là khả năng mở đường cho các loại phần mềm malware khác xâm nhập vào thiết bị. Điều này có thể tạo ra những vấn đề bảo mật và gây thiệt hại đáng kể.
- Lấy thông tin cá nhân và hành vi gian lận: Spyware có thể lấy cắp thông tin cá nhân của người dùng, bao gồm cả mật khẩu và thông tin đăng nhập. Điều này có thể dẫn đến các hành vi gian lận, giả mạo danh tính và chiếm đoạt tài sản.
Các giao dịch tiền điện tử hoạt động dựa trên công nghệ blockchain, vì vậy sau khi giao dịch đã được ghi vào block thì nó không thể bị đảo ngược. Điều này khiến việc lấy lại tài sản bị đánh cắp gần như là không thể, tạo ra sự rủi ro lớn khi bị tấn công bởi spyware.
Vụ hack của Ronin Network của công ty Sky Mavis là một ví dụ minh họa rõ ràng cho sự nguy hiểm của spyware. Bằng cách sử dụng một kế hoạch tinh vi, kẻ tấn công đã gây ra một vụ trộm tiền điện tử lớn, gây mất mát nghiêm trọng cho công ty và các người dùng tham gia vào hệ thống.
Dấu hiện nhận biết Spyware trên thiết bị
Các phần mềm spyware thường hoạt động ngầm và có thể gây ra những dấu hiệu rõ ràng trên thiết bị của người dùng, bao gồm:
- Hiệu suất chậm và lag: Máy tính hoạt động chậm hơn, gặp lag và giật trong quá trình sử dụng thông thường.
- Tình trạng pin và nhiệt độ: Pin của thiết bị tụt nhanh hơn bình thường và nhiệt độ máy tăng đột ngột.
- Âm thanh lạ và tiếng rè trong cuộc gọi: Trong cuộc gọi, có thể có âm thanh lạ hoặc tiếng rè không thường thấy.
- Ổ CD-ROM tự mở đóng: Ổ CD-ROM hoặc thiết bị tương tự tự mở hoặc đóng mà không có lý do rõ ràng.
- Pop-up quảng cáo: Màn hình hiện các pop-up quảng cáo ngẫu nhiên khi trình duyệt được mở.
- Lịch sử trình duyệt bất thường: Lịch sử trình duyệt chứa các hoạt động không phải do người dùng thực hiện.
- Hình nền và font chữ bị thay đổi: Hình nền máy tính thay đổi liên tục hoặc font chữ bất thường xuất hiện.
- Vấn đề với chuột: Chuột có thể bị lẫn lộn, không hiển thị hoặc thể hiện các vấn đề khác.
- Sự hiện diện của các chương trình lạ: Kiểm tra máy tính phát hiện sự xuất hiện của các chương trình hoặc ứng dụng không quen thuộc mà người dùng không cài đặt hay tải xuống.
Những tình huống này có thể gợi ý rằng thiết bị đang bị nhiễm spyware hoặc phần mềm độc hại khác. Để bảo vệ thông tin cá nhân và tài sản tiền điện tử, người dùng nên thường xuyên kiểm tra và duy trì bảo mật cho các thiết bị của mình.
Cách phòng tránh phần mềm độc hại trong crypto
Trong bối cảnh thị trường tiền điện tử ngày càng phát triển và lan rộ, những nguy cơ từ các kẻ xấu cũng trở nên ngày càng lớn do sự thiếu kiểm soát và an ninh yếu của thị trường này. Spyware đã trở thành một mối đe dọa lớn hơn đối với tài sản của người dùng, cần được xử lý một cách nghiêm túc.
Vậy làm thế nào để bảo vệ bản thân khỏi spyware trong khi tham gia thị trường tiền điện tử? Có một số biện pháp mà người dùng có thể thực hiện:
- Kích hoạt tường lửa: Bật tường lửa trên máy tính để ngăn chặn các truy cập trái phép và nhận cảnh báo khi phát hiện các chương trình hay ứng dụng nguy hiểm cố gắng xâm nhập vào thiết bị.
- Sử dụng phần mềm diệt virus và chống malware: Sử dụng các ứng dụng như Bitdefender, Panda Free Antivirus, Malwarebytes, Avast, McAfee để phát hiện và loại bỏ spyware cũng như các phần mềm độc hại khác trên thiết bị.
- Xác thực hai yếu tố (2FA) và quản lý mật khẩu: Áp dụng xác thực hai yếu tố và sử dụng các ứng dụng quản lý mật khẩu như Dashlane, Sticky Password, LastPass, Password Boss để tăng cường bảo mật và ngăn chặn việc truy cập trái phép vào tài khoản tiền điện tử.
- Tắt máy tính khi không sử dụng: Luôn tắt máy tính khi không sử dụng để ngăn chặn kẻ tấn công spyware. Nhiều người dùng có thói quen để máy tính ở chế độ “Sleep” hoặc không đóng các tab sau khi sử dụng, điều này có thể làm cho thiết bị trở nên dễ bị tấn công.
- Cập nhật hệ điều hành và phần mềm: Luôn duy trì sự cập nhật cho hệ điều hành và các phần mềm với bản vá lỗi bảo mật mới nhất. Phiên bản cũ hơn thường có lỗ hổng mà tin tặc có thể tận dụng.
- Kiểm tra URL: Trước khi truy cập các trang web liên quan đến tiền điện tử, hãy kiểm tra URL để đảm bảo rằng bạn đang truy cập vào trang chính thống và không bị chuyển hướng tới các trang web giả mạo.
- Thận trọng với việc tải phần mềm: Hãy cẩn trọng khi tải phần mềm, tệp tin hoặc nhấp vào các liên kết không rõ nguồn gốc. Hãy chỉ tải từ các nguồn đáng tin như trang web chính thống của nhà cung cấp phần mềm. Đồng thời, hãy luôn đọc kỹ và cẩn trọng trước khi mở email hoặc nhấp vào các liên kết không rõ nguồn gốc.
Với những biện pháp trên, người dùng có thể nâng cao khả năng bảo vệ chống lại spyware và các nguy cơ liên quan khi tham gia vào thị trường tiền điện tử.
Lời kết
Trong thế giới kỹ thuật số ngày nay, sự phát triển không ngừng của thị trường tiền điện tử đã đem lại những cơ hội thú vị, nhưng đồng thời cũng đặt ra những thách thức bảo mật mới. Spyware, như một kẻ xâm nhập tinh vi và nguy hiểm, đã nhanh chóng thích nghi để tận dụng sự lúng túng của người dùng và lợi dụng sự thiếu kiểm soát. Tài sản tiền điện tử và thông tin cá nhân của chúng ta đang đối mặt với sự rủi ro lớn.
Việc bảo vệ an toàn và bảo mật trong thị trường tiền điện tử đòi hỏi sự thận trọng và nhận thức cao về các mối nguy. Chúng ta cần luôn duy trì tinh thần cảnh giác, không ngừng cập nhật kiến thức về an ninh mạng và áp dụng những biện pháp bảo vệ thích hợp.
Hãy luôn nhớ rằng, việc bảo vệ thông tin cá nhân và tài sản tiền điện tử là trách nhiệm của chính chúng ta. Điều quan trọng là luôn duy trì tầm nhìn rõ ràng về tình hình, thực hiện các biện pháp bảo mật thích hợp và không ngừng tìm hiểu về những cách để đối phó với spyware và các nguy cơ khác. Chỉ khi có sự tỉnh táo và chủ động, chúng ta mới có thể an tâm tham gia vào thị trường này một cách an toàn và bảo mật.
Hãy để sự hiểu biết và cảnh giác trở thành vũ khí mạnh mẽ để đối phó với spyware và bảo vệ tài sản của bạn.