Exploit là gì? Dấu hiệu nhận biết và cách phòng tránh Exploit

Cùng daututienao tìm hiểu Exploit là gì? Dấu hiệu nhận biết và cách phòng tránh Exploit qua bài viết dưới đây

Exploit là gì?

Exploit là thuật ngữ dùng để mô tả các cuộc tấn công vào hệ thống an ninh mạng, trong đó những kẻ xâm nhập tận dụng những điểm yếu về bảo mật để xâm nhập và giành quyền kiểm soát của một hệ thống bất kỳ, nhằm mục đích chiếm lấy dữ liệu quan trọng và tài sản có giá trị.

Thường thì, hoạt động exploit thường diễn ra trong các môi trường máy tính, hệ điều hành, phần cứng, phần mềm và nhiều lĩnh vực khác.

Trên thị trường tiền điện tử, các tin tặc có thể tiến hành cuộc tấn công exploit vào nhiều mục tiêu khác nhau như hợp đồng thông minh (smart contract), ứng dụng phi tập trung (dApp), trang web của dự án, giao thức nối mạng (bridge), ngôn ngữ lập trình đang được sử dụng cho các dự án hoặc thậm chí các hệ thống oracles. Mục tiêu của họ là chiếm lấy tài sản và gây ra tổn thất nghiêm trọng cho cả cá nhân và tổ chức liên quan.

Hình thức tấn công của exploit trong crypto

Cách tiếp cận tấn công vào các dự án

Cách tiếp cận tấn công vào các dự án

Hình thức tấn công này thường xuất phát từ những lỗ hổng phát sinh trong quá trình phát triển, viết mã và triển khai sản phẩm hoặc ứng dụng. Mặc dù chúng thường không được mong đợi, nhưng những lỗ hổng này đã tạo ra các điểm yếu và tiềm ẩn những nguy cơ cho hệ thống.

Sau khi phát hiện ra những lỗ hổng bảo mật này, các tin tặc sẽ nỗ lực tận dụng chúng thông qua việc sử dụng phần mềm hoặc công cụ hỗ trợ cho các cuộc tấn công cụ thể.

Trong lĩnh vực tiền điện tử, các dự án thường bị tấn công qua nhiều hình thức khác nhau, bao gồm tấn công 51%, tấn công flashloan và wash trading (sẽ được giải thích ở phần sau).

Ngoài ra, có một số chiến thuật khác mà các tin tặc sử dụng, như remote exploit (tấn công từ xa), local exploit (khai thác tại chỗ), zero-day click và pivoting… Những hình thức này nhằm mục tiêu tấn công trực tiếp vào các dự án. Tuy nhiên, chúng không phổ biến trong ngữ cảnh thị trường tiền điện tử.

Tấn công đối với người dùng

Không chỉ dừng lại ở việc tấn công vào dự án, các tin tặc cũng nhắm đến người dùng. Thường thì, họ sử dụng kỹ thuật social engineering (tấn công phi kỹ thuật hoặc tấn công thao túng tâm lý) bằng cách tung ra các quảng cáo hay gửi email spam giả mạo các tổ chức đáng tin cậy, tổ chức có thẩm quyền… Khi chứa đựng các đường dẫn, những thông điệp này có mục đích truyền tải malware (phần mềm độc hại).

Những người dùng không may bấm vào các liên kết này sẽ cung cấp cơ hội cho các tin tặc thu thập thông tin và tấn công vào các thiết bị hoặc tài sản của họ.

Một số chiến thuật tấn công phổ biến bao gồm tấn công vào ứng dụng khách (client exploit) và tấn công phishing…

Hơn nữa, tin tặc có thể tung ra mã độc cho nhiều thiết bị trong mạng lưới cùng một hệ thống để tìm kiếm các lỗ hổng như tấn công EternalBlue, Bluekeep. Loại tấn công này không yêu cầu sự tương tác của người dùng, chỉ cần mạng trong hệ thống là bạn có thể trở thành mục tiêu.

Ảnh hưởng của Exploit trong thị trường crypto

Các cuộc tấn công exploit đang trở thành mối đe dọa đáng lo ngại đối với nhiều thiết bị và hệ thống trên không gian mạng. Trong ngữ cảnh của công nghệ blockchain và tiền điện tử, thị trường này đang phải đối mặt với nguy cơ cao bị tấn công, điều này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng:

• Trước tiên, chúng có thể gây ảnh hưởng đến nhiều nền tảng, dẫn đến giảm giá vốn hóa thị trường và giảm giá trị tổng khối lượng đã đầu tư (TVL) một cách đáng kể.
• Hơn nữa, các tấn công này còn có thể gây thiệt hại trực tiếp đối với tài sản của người dùng và nhà đầu tư, khiến họ mất mát không chỉ về tài chính mà còn về niềm tin.
• Không chỉ dừng lại ở đó, các cuộc tấn công này còn có thể gây tổn thất lớn về sản phẩm, tài sản, danh tiếng và uy tín của các dự án trong mắt người dùng và cộng đồng.

Chỉ tính riêng trong năm 2022, loạt cuộc tấn công exploit đã gây ra tổn thất hàng trăm triệu đô la cho nhiều giao thức/dự án, như Wormhole (321 triệu USD), Polynetwork (611 triệu USD) và Ronin Bridge (625 triệu USD).

Không chỉ ảnh hưởng đến thị trường tiền điện tử, các cuộc tấn công exploit còn để lại hậu quả nghiêm trọng cho người dùng trên không gian mạng chung. Một ví dụ điển hình là sự cố Wannacry, đã đẩy an ninh mạng toàn cầu vào nguy hiểm và gây ra nhiều thiệt hại.

Wannacry là một loại phần mềm độc hại có khả năng tự lây nhiễm, mục tiêu là tống tiền và mã hóa dữ liệu trên các máy tính chạy hệ điều hành Microsoft Windows và các thiết bị trên cùng mạng LAN.

Sử dụng phần mềm khai thác lỗ hổng bảo mật EternalBlue, Wannacry đã lây nhiễm hơn 230,000 máy tính ở hơn 150 quốc gia. Sau đó, tội phạm yêu cầu tiền chuộc từ 300 đến 600 EURO dưới dạng Bitcoin để giải mã dữ liệu quan trọng trong các máy tính.

Cuộc tấn công này đã tác động rộng rãi, làm ngưng hoạt động các bệnh viện NHS ở Anh và đe dọa sản xuất tại nhà máy sản xuất ô tô hàng đầu Nissan Motor Manufacturing UK, Tyne and Wear.

Theo dữ liệu từ Cybertalk, tổng tổn thất do cuộc tấn công Wannacry gây ra được ước tính lên tới khoảng 4 tỷ USD.

Các hình thức tấn công Exploit phổ biến

Các Loại Tấn Công Exploit Đang Phổ Biến

Tình hình hiện nay, các hình thức tấn công exploit đã phát triển đa dạng trong môi trường máy tính, tùy thuộc vào mục đích của các tin tặc.

Việc phân loại các cuộc tấn công exploit khá phức tạp do dựa vào nhiều tiêu chí khác nhau. Ví dụ:

1. Dựa trên kết quả của việc kh exploit lỗ hổng bảo mật, chúng có thể chia thành:
   • Tấn công leo thang đặc quyền (EoP)
   • Tấn công từ chối dịch vụ (DDoS)
   • Tấn công giả mạo (Spoofing)
2. Dựa trên cách tin tặc giao tiếp với lỗ hổng bảo mật:
   • Khai thác từ xa (remote exploit)
   • Khai thác cục bộ (local exploit)
   • Khai thác ứng dụng khách (client exploit)

Còn một số hình thức khác như:

• Khai thác lỗ hổng zero-day
• Khai thác zero click
• Pivoting

Khai thác từ xa (Remote exploit)

Khai thác từ xa (remote exploit) là loại tấn công chỉ diễn ra trên không gian mạng để khai thác các lỗ hổng bảo mật từ xa, không cần quyền truy cập từ trước hoặc trực tiếp vào hệ thống mục tiêu.

Phạm vi hoạt động của remote exploit rộng hơn so với local exploit, có thể nhắm đến nhiều mục tiêu như hệ thống thương mại, máy tính cá nhân… Điểm đáng lưu ý là phần mềm tấn công thường được lập trình sẵn để tự động thực hiện khi xâm nhập vào thiết bị.

Khai thác cục bộ (Local exploit)

Khai thác cục bộ (local exploit) yêu cầu truy cập trực tiếp vào thiết bị có khả năng bị tấn công. Tin tặc thường kết nối thông qua USB chứa mã độc. Sau khi thành công, tin tặc có thể tăng cường quyền truy cập hơn so với quyền thông thường.

Tuy hạn chế ở việc chỉ tác động trong phạm vi hẹp hơn so với remote exploit, khai thác cục bộ thường diễn ra trong các thiết bị mạng máy tính nội bộ và có quy mô hạn chế hơn. Hơn nữa, local exploit thường thực hiện thủ công, khác với sự tự động của remote exploit.

Khai thác ứng dụng khách (Client exploit)

Khai thác ứng dụng khách (client exploit) yêu cầu tương tác với người dùng, thường thông qua kỹ thuật xâm nhập tâm lý (social engineering). Đây là cách tấn công nhằm lừa dối người dùng để đánh cắp thông tin, dữ liệu quan trọng.

Kẻ tấn công có thể giả mạo làm nhân viên, cảnh sát hoặc đại diện các cơ quan có thẩm quyền để lừa người dùng cung cấp thông tin với mục đích cá nhân.

Các kỹ thuật xâm nhập tâm lý phổ biến bao gồm:

• Tấn công phishing: Giả mạo đơn vị uy tín.
• Tấn công vishing: Sử dụng giọng nói giả mạo.
• Tấn công smishing: Tấn công qua tin nhắn SMS.

Zero-day exploit

Zero-day exploit là cuộc tấn công vào máy tính khi một phần của phần mềm (như ứng dụng hoặc hệ thống vận hành) có một lỗ hổng bảo mật quan trọng mà tin tặc khai thác trước khi nhà phát triển kịp thời phát hiện.

Thuật ngữ “zero-day” xuất phát từ việc lỗ hổng bảo mật này chỉ được phát hiện khi tin tặc đang khai thác, không để lại thời gian cho dự án phản ứng.

Cách duy nhất để giải quyết zero-day là cung cấp bản vá và khắc phục lỗ hổng càng sớm càng tốt.

Zero-click

Zero-click là loại tấn công không cần tương tác của người dùng, tức là tin tặc có thể xâm nhập và khai thác lỗ hổng mà người dùng không cần nhấn chuột hay bàn phím.

Loại tấn công này đặc biệt nguy hiểm, và nó đã được nhóm NSO bán cho các chính phủ để kiểm soát điện thoại cá nhân.

Pivoting

Pivoting là phương pháp mà tin tặc dùng để lan truyền tấn công từ khu vực đã bị chiếm quyền sang khu vực khác, còn gọi là tấn công nhiều lớp.

Sau khi xâm nhập một phần của hệ thống, tin tặc sẽ di chuyển từ đó sang các phần còn lại hoặc các bên liên quan để mở rộng quyền truy cập trong mạng và thậm chí kiểm soát hoàn toàn. Pivoting thường được thực hiện bằng cách xâm nhập vào một phần của cơ sở hạ tầng mạng, sau đó sử dụng máy quét để tìm các thiết bị khác để tấn công.

Các hình thức tấn công Exploit trong crypto

 

Tấn Công Exploit đã trở thành một hiện tượng phổ biến trong thị trường tiền điện tử với các hình thức sau đây:

• Tấn công 51% (51% Attack): Đây là một cuộc tấn công khi một cá nhân hoặc tổ chức kiểm soát hơn 50% sức mạnh đào hoặc quyền kiểm soát mạng blockchain. Kẻ tấn công có thể tận dụng quyền kiểm soát này để gian lận bằng cách thực hiện double-spending, tức là chi tiêu một số lượng tiền tệ hai lần.
• Tấn công Flashloan (Flashloan Attack): Tin tặc sử dụng hình thức vay flashloan để mượn một lượng tiền không cần thế chấp tài sản. Sau đó, họ sử dụng số tiền này để can thiệp vào thị trường với mục đích làm biến đổi giá và đạt lợi nhuận từ sự biến động của giá cả.
• Tấn công Wash Trading: Đây là quá trình mà một cá nhân hoặc tổ chức thực hiện các giao dịch mua và bán cùng một loại tài sản (ví dụ: tiền điện tử) cùng một lúc để tạo ra sự biểu tượng như có sự giao dịch thị trường đang diễn ra. Mục tiêu của hình thức này là thao túng thị trường bằng cách tạo ra thông tin và tín hiệu giả để làm thay đổi xu hướng giá cả và gây hiểu nhầm cho nhà đầu tư khác.

Trong thị trường tiền điện tử, các hình thức tấn công exploit này đang ngày càng phức tạp và đa dạng, đòi hỏi sự nhạy bén trong việc bảo vệ cơ sở hạ tầng và dữ liệu.

Các vụ tấn công Exploit nổi tiếng trong crypto

Ronin Bridge – 625 triệu USD: Ronin Bridge là một cầu nối giữa mạng lưới Ronin và các blockchain khác, giúp vận chuyển tài sản giữa chúng. Vào ngày 23/3/2022, dự án này đã trở thành nạn nhân của một cuộc tấn công exploit, khiến tổng số tiền bị mất lên đến 625 triệu USD. Tấn công này không chỉ xuất phát từ lỗ hổng bảo mật, mà còn bởi lỗi từ phía nhà phát triển. Hệ thống không thu hồi quyền của một validator được cấp phép tạm thời, tạo điều kiện cho kẻ tấn công khai thác và thực hiện giao dịch rút tiền từ mạng lưới Ronin Network, gây thiệt hại nghiêm trọng cho tài sản của nhiều người dùng.

Wormhole Exploit – 321 triệu USD: Wormhole, cầu nối cross-chain cho phép chuyển tài sản giữa các blockchain, đã trở thành mục tiêu của cuộc tấn công exploit vào ngày 02/02/2022. Cuộc tấn công này đã khiến hơn 120,000 WETH (tương đương 321 triệu USD) bị mất. Kẻ tấn công đã khai thác một lỗ hổng trong hợp đồng thông minh của Wormhole để tạo ra 120,000 WETH mà không cần tài sản bảo chứng trên mạng Solana. Hành động này đã tạo ra sự mất cân bằng về tỷ giá giao dịch, gây thiệt hại đáng kể cho giá trị của tài sản người dùng.

Cashio Exploit – 52 triệu USD: Cashio là một giao thức liên quan đến stablecoin trên mạng Solana, với đồng stablecoin CASH được gắn kết với USD theo tỷ lệ 1:1. Vào ngày 23/2/2022, dự án này thông báo đã bị cuộc tấn công exploit, làm thiệt hại lên đến 52 triệu USD. Tấn công này được thực hiện khi một tin tặc phát hiện và khai thác lỗ hổng trong mã nguồn của Cashio. Kẻ tấn công đã tạo ra 2 tỷ đồng CASH mà không có tài sản bảo chứng, khiến đồng CASH không thể duy trì mức giá 1 USD như các stablecoin khác.

Cách nhận biết exploit

Cách phòng tránh exploit

Trong lĩnh vực tiền điện tử, không chỉ các dự án mà cả người dùng cũng phải đối mặt với nguy cơ bị các cuộc tấn công exploit. Tuy nhiên, bằng cách nhận biết các dấu hiệu cảnh báo và thực hiện các biện pháp phòng ngừa, người dùng cũng như dự án có thể giảm thiểu rủi ro.

Dưới đây là một số cách mà người dùng và dự án có thể tham khảo để bảo vệ mình:

Đối với người dùng:

• Luôn cập nhật phần mềm: Sử dụng phiên bản mới nhất của phần mềm để đảm bảo an toàn. Kích hoạt tính năng tự động cập nhật phần mềm trên các thiết bị nếu có.
• Sao lưu dữ liệu: Đảm bảo sao lưu các tập tin quan trọng ở nơi an toàn để tránh mất dữ liệu trong trường hợp bị tấn công ransomware hoặc malware.
• Sử dụng phần mềm đáng tin cậy: Sử dụng tiện ích mở rộng và plugin từ những nguồn đáng tin cậy. Các nhà cung cấp cũng thường sửa lỗi Zero-day và cung cấp bản vá.
• Kiểm tra đường link: Kiểm tra tính an toàn của các đường link trước khi nhấp vào. Tránh truy cập vào các trang web giả mạo và cung cấp thông tin cá nhân khi cần.
• Xác thực hai yếu tố (2FA): Sử dụng phương pháp xác thực 2 yếu tố như Google Authenticator hoặc Authy để tăng tính bảo mật cho tài khoản.
• Kiểm soát hoạt động trên mạng: Sử dụng máy tính an toàn, hạn chế sử dụng wifi công cộng và quản lý quyền truy cập vào hệ thống để ngăn chặn hoạt động độc hại. Cài đặt phần mềm chống vi-rút cũng là một biện pháp quan trọng.

Tổng kết