Cryptojacking là một hình thức tấn công nguy hiểm trong không gian số hóa. Được thực hiện bằng cách xâm nhập vào hệ thống của người khác một cách bí mật, cuộc tấn công cryptojacking nhằm chiếm lấy sức mạnh tính toán của các máy tính để đào tiền điện tử như Bitcoin hoặc Monero. Nguy hiểm của loại tấn công này không nằm ở việc lấy cắp dữ liệu cá nhân hay gây hại trực tiếp cho hệ thống, mà chủ yếu là sự lợi dụng trái phép tài nguyên tính toán để tạo ra tiền điện tử.
Cùng daututienao tìm hiểu Cryptojacking là gì? Cách phòng tránh Cryptojacking qua bài viết dưới đây
Cryptojacking là gì?
Cryptojacking là một kiểu tấn công tinh vi trong không gian mạng, khi mà các kẻ xâm nhập sử dụng trái phép tài nguyên thiết bị của người bị tấn công để thực hiện quá trình đào tiền điện tử và thu lợi nhuận với chi phí thấp. Kết quả, những kẻ gian trá sẽ rao bán những đồng tiền số đã đào được và ước tính lại khoản lời lớn. Trong khi đó, người bị tấn công sẽ phải gánh chịu chi phí cao về điện năng cùng với hiệu suất giảm sút của các thiết bị.
Trong cả thị trường tiền điện tử, Bitcoin đã trở thành biểu tượng phổ biến nhất. Tuy nhiên, ngạc nhiên thay, những kẻ thực hiện cuộc tấn công cryptojacking thường có xu hướng chọn đào đồng Monero. Điều này bởi vì Monero cho phép khai thác đơn giản trên đa số các loại máy tính thông thường, chỉ cần cấu hình cơ bản. Ngoài ra, tính năng chuyển tiền ẩn danh của Monero cũng được kẻ xâm nhập tận dụng để tránh bị phát hiện và theo dõi giao dịch.
Cách thức hoát động của Cryptojacking
Quá trình thực hiện cuộc tấn công cryptojacking thường theo một chuỗi các bước như sau:
Bước 1 – Xâm nhập
Đầu tiên, các tin tặc sẽ tiến hành xâm nhập vào hệ thống của người dùng thông qua một hoặc cả hai phương pháp sau:
- Tấn công qua social engineering (như tấn công phishing): Kẻ tấn công sử dụng các chiêu trò xã hội để lừa dối người dùng, thường qua việc gửi email giả mạo chứa các đường dẫn độc hại.
- Lây nhiễm mã độc: Tin tặc sử dụng mã độc dưới dạng Javascript, chúng được cài đặt trên các trang web hay trong các quảng cáo trực tuyến mà người dùng có thể tiếp xúc.
Kẻ tấn công thường kết hợp cả hai phương pháp này để tăng khả năng thành công của cuộc tấn công.
Bước 2 – Tấn công
Khi người dùng tương tác với các đường link giả mạo hoặc tiếp xúc với các mã độc, chúng sẽ bắt đầu lây nhiễm vào thiết bị của nạn nhân và thực hiện cuộc tấn công cryptojacking một cách tự động.
Mã độc cryptojacking sẽ thực hiện các thuật toán phức tạp trong nền của thiết bị mục tiêu và gửi kết quả cho máy chủ được kiểm soát bởi tin tặc.
Thêm vào đó, đoạn mã tấn công có khả năng lan truyền ra các thiết bị và máy chủ khác trong cùng mạng lưới, tạo sự khó phát hiện hơn. Chúng cũng sẽ tận dụng tài nguyên của thiết bị mục tiêu một cách cân đối, để không gây sự nghi ngờ. Thậm chí, các đoạn mã này có khả năng kiểm tra xem thiết bị đã bị nhiễm mã cryptojacking khác chưa, và nếu có, chúng có thể tắt mã đó để tránh cạnh tranh về tài nguyên.
Bước 3 – Khai thác tiền điện tử và thu lợi nhuận
Những thợ đào tiền điện tử bắt đầu thực hiện quá trình đào mà không hay biết rằng họ đã bị tin tặc can thiệp vào quá trình này. Đoạn mã độc sẽ làm việc “âm thầm” để khai thác tiền điện tử bằng cách sử dụng sức mạnh tính toán của các thiết bị của nạn nhân.
Khi một khối mới được thêm vào mạng blockchain thành công, tin tặc sẽ nhận được phần thưởng. Đồng thời, họ cũng có thể tìm kiếm thông tin liên quan đến ví tiền điện tử (ví nóng/ví lạnh) trong thiết bị để thực hiện các hành vi lừa đảo hoặc cướp tài sản.
Ảnh hưởng xấu của Cryptojacking
Cryptojacking dự định tấn công một loạt các đối tượng với đa dạng quy mô, từ người dùng cá nhân cho đến các thợ đào nhỏ hoặc thậm chí các trung tâm đào có công suất khổng lồ, nhằm mục tiêu khai thác tiền điện tử.
Những hậu quả rõ ràng nhất của cuộc tấn công cryptojacking bao gồm:
- Tăng chi phí cho doanh nghiệp đào tiền điện tử: Những người điều hành doanh nghiệp đào tiền điện tử bị tấn công sẽ phải đối mặt với việc tăng thêm chi phí đáng kể. Vì sự can thiệp của mã độc cryptojacking khiến các máy tính và thiết bị tham gia vào quá trình khai thác tiền điện tử hoạt động hết công suất, dẫn đến sự gia tăng trong hóa đơn điện năng và tình trạng thiết bị hỏng hóc.
- Giảm hiệu suất của máy tính/thiết bị cá nhân: Các người dùng cá nhân cũng không thoát khỏi hậu quả của cuộc tấn công này. Máy tính và thiết bị của họ sẽ trở nên chậm hơn, không ổn định do sự cố cùng chia sẻ tài nguyên với quá trình khai thác tiền điện tử ngầm.
- Sự giảm doanh thu và mất tài sản: Các doanh nghiệp và thợ đào nhỏ lẻ bị tấn công cryptojacking sẽ phải chịu sự sụt giảm nghiêm trọng về doanh thu. Việc tài nguyên của họ bị sử dụng trái phép cho việc khai thác tiền điện tử dẫn đến hiệu suất sản xuất bị giảm và doanh thu bị giảm sút. Hơn nữa, sự mất tài sản có thể xảy ra khi tin tặc cố gắng lấy cắp thông tin ví tiền điện tử hoặc thông tin quan trọng khác từ các thiết bị bị nhiễm mã độc.
Tóm lại, cuộc tấn công cryptojacking không chỉ gây ra những hậu quả tài chính mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và tính ổn định của các thiết bị và hệ thống bị tấn công.
Ảnh hưởng đến doanh nghiệp
Khác với những loại phần mềm độc hại khác, cryptojacking không nhắm đến việc phá hủy dữ liệu trong các thiết bị của nạn nhân. Thay vào đó, chúng khai thác sức mạnh xử lý của phần cứng máy tính.
Thay vì phải chi trả số tiền đáng kể hàng tháng để duy trì các thiết bị phần cứng, các tin tặc tận dụng khả năng tính toán công suất cao của các thiết bị mục tiêu. Họ thực hiện điều này bằng cách cài đặt mã độc và bắt đầu khai thác tiền điện tử một cách “bí mật”.
Hơn nữa, các phần mềm cryptojacking thường được thiết kế sao cho khó bị phát hiện. Điều này tạo ra sự khó khăn cho các thợ đào hoặc người dùng trong việc phát hiện sự can thiệp của chúng.
Các doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với việc tăng thêm chi phí để duy trì kiểm tra công nghệ thông tin, cải thiện hiệu suất của các thiết bị và thậm chí có thể phải thay thế chúng nếu chúng không đáp ứng được yêu cầu vận hành. Hơn nữa, chi phí về điện năng cũng tăng cao do sự tăng hiệu suất so với dự đoán ban đầu.
Những yếu tố này khiến cho các xưởng đào phải đối mặt với việc gia tăng chi phí, chia sẻ lợi nhuận một cách không mong muốn với các tin tặc, và làm giảm tuổi thọ của các thiết bị phần cứng so với ước tính ban đầu.
Đọc thêm: Đào coin là gì? Những điều cần biết trước khi đào coin
Ảnh hưởng đến thiết bị của các cá nhân
Các máy tính và thiết bị cá nhân thường không có khả năng hiệu suất cao như các hệ thống máy của các xưởng đào tiền điện tử hoặc thợ đào chuyên nghiệp. Tuy vậy, thậm chí với sức mạnh xử lý hạn chế, các máy tính cá nhân cũng có thể trở thành mục tiêu của những cuộc tấn công cryptojacking.
Tương tự như doanh nghiệp, khi bị tấn công cryptojacking, các máy tính cá nhân cũng sẽ trải qua những tác động không mong muốn. Hiệu suất của chúng sẽ bị giảm, đặc biệt khi chúng hoạt động ở mức tải cao để đào tiền điện tử. Điều này có thể dẫn đến tình trạng hư hại cho các thành phần phần cứng bên trong. Ngoài ra, có nguy cơ bị cướp tài sản khi các tin tặc sử dụng mã độc để tiếp cận thông tin ví tiền điện tử hoặc dữ liệu quan trọng khác trên các thiết bị cá nhân.
Dấu hiệu nhận biết Cryptojacking
So với một số hình thức tấn công khác như exploit hay exit scam, cryptojacking thường dễ dàng nhận biết hơn. Dưới đây là mô tả một số dấu hiệu thường gặp để cảnh báo khi thiết bị bị tấn công cryptojacking:
Xem thêm: Exit Scam là gì? Cách phòng tránh Exit Scam
Dấu hiệu 1: Hiệu suất giảm
Một trong những dấu hiệu rõ ràng về cryptojacking là sự giảm hiệu suất của thiết bị. Thường thì thiết bị sẽ hoạt động chậm hơn so với hiệu suất mà các thiết bị cùng cấu hình đã được đạt được. Nguyên nhân là do mã độc cryptojacking sử dụng tài nguyên tính toán của thiết bị để thực hiện quá trình đào tiền điện tử. Điều này dẫn đến việc thiết bị phải chia sẻ tài nguyên với quá trình khai thác, gây quá tải và dẫn đến sự giảm hiệu suất đáng kể.
Dấu hiệu 2: Thiết bị nóng lên bất thường
Mã độc cryptojacking thường khiến thiết bị nóng lên bất thường. Do việc duy trì hiệu suất cao để đào tiền điện tử, thiết bị sẽ phải làm việc cực kỳ chăm chỉ và dẫn đến tăng nhiệt độ. Nếu bạn thấy rằng quạt máy tính hoạt động mạnh mẽ hơn bình thường mà không có nguyên nhân rõ ràng, có thể đó là dấu hiệu của một đoạn mã cryptojacking đang khai thác tài nguyên.
Dấu hiệu 3: Tăng đột ngột mức độ hoạt động của CPU
Nếu bạn truy cập vào một trang web không có nhiều nội dung đa phương tiện như hình ảnh hay video, nhưng mức độ hoạt động của CPU (CPU usage) tăng đột ngột và đáng kể, có thể đó là dấu hiệu của một đoạn mã cryptojacking đang chạy ngầm. Các mã độc này sẽ sử dụng sức mạnh xử lý để thực hiện khai thác tiền điện tử, gây ra sự tăng đột ngột trong sự sử dụng CPU.
Cách phòng tránh Cryptojacking
Để đề phòng cryptojacking, các biện pháp đối phó sẽ tương tự như cách bạn đối phó với các loại phần mềm độc hại khác:
- Cài đặt bản cập nhật mới nhất: Bản cập nhật giúp vá lỗi bảo mật kịp thời, đó là biện pháp cơ bản để bảo vệ thiết bị.
- Sử dụng phần mềm bảo mật tự động chặn đào tiền: Sử dụng các phần mềm bảo mật có khả năng tự động chặn việc đào tiền điện tử trên trình duyệt, như Malwarebytes, để ngăn mã Coinhive và tấn công cryptojacking khác.
- Kiểm tra đường link cẩn thận: Tránh truy cập vào các đường link không chính thống. Sử dụng các trình duyệt kiểm tra độ nguy hại của link như VirusTotal hoặc Google Transparency Report.
- Sử dụng phần mềm chống virus uy tín: Sử dụng phần mềm chống virus đầy đủ tính năng từ nhà cung cấp uy tín để đảm bảo bảo mật và phòng tránh tấn công cryptojacking.
- Sử dụng tiện ích mở rộng chống cryptojacking: Trình duyệt thường là điểm tấn công của cryptojacking. Sử dụng các tiện ích mở rộng như minerBlock, No Coin, hay Anti Miner để chống tấn công này.
- Cập nhật về hình thức tấn công mới: Tin tặc ngày càng sáng tạo trong việc tấn công. Hãy thường xuyên cập nhật về các hình thức tấn công mới để luôn đảm bảo bảo mật.
- Tắt máy khi không sử dụng: Cryptojacking sẽ hoạt động khi thiết bị khởi động. Tắt máy khi không sử dụng giúp giảm khả năng tác động của mã độc.
- Cẩn trọng khi tải file và phần mềm: Hãy cẩn trọng khi tải file hoặc phần mềm từ nguồn không đáng tin hoặc không rõ nguồn gốc, để tránh bị nhiễm mã độc cryptojacking.
Tuy các biện pháp trên giúp ngăn ngừa cryptojacking, tuy nhiên các hình thức tấn công ngày càng tinh vi. Điều này đòi hỏi người dùng luôn giữ sự cảnh giác, kiểm tra đường link và quảng cáo một cách thường xuyên, và theo dõi hiệu suất của các thiết bị để phát hiện sớm bất kỳ hoạt động bất thường nào.
Tổng kết
Trong thế giới số hóa ngày càng phát triển, nguy cơ từ các cuộc tấn công mạng cũng không ngừng gia tăng. Trước mối đe dọa cryptojacking, việc hiểu rõ về cách hoạt động và biện pháp phòng tránh đã trở thành vấn đề cực kỳ quan trọng. Việc duy trì sự cảnh giác, luôn cập nhật thông tin về các hình thức tấn công mới và thường xuyên kiểm tra bảo mật của các thiết bị sẽ giúp bảo vệ dữ liệu và tài sản của chúng ta khỏi sự xâm nhập của những kẻ xấu.
Hãy nhớ rằng, việc bảo vệ chính mình khỏi cryptojacking không chỉ là trách nhiệm cá nhân mà còn là một phần quan trọng của việc xây dựng một môi trường mạng an toàn cho cả cộng đồng. Chúng ta cùng nhau tạo nên một không gian sống, làm việc trực tuyến an toàn và bảo mật hơn cho tất cả mọi người.
